Wysoki poziom zadłużenia w sektorze publicznym i prywatnym, zaostrzone warunki kredytowe, rosnąca skala zwolnień pracowniczych oraz kolejne działania oszczędnościowe charakteryzują trudny dla Eurolandu rok 2012. Jednak z raportu „Prognoza dla Strefy Euro” przygotowanego przez doradczą firmę Ernst & Young wynika, że w 2013 r. strefa euro powróci na ścieżkę wzrostu gospodarczego.
Uwzględniając prawdopodobne scenariusze spłaty długu publicznego przez Grecję oraz możliwe porozumienia dotyczące drugiego pakietu pomocowego dla tego kraju, a także podtrzymanie przez decydentów politycznych tempa działań chroniących Hiszpanię i Włochy, prognoza Ernst & Young przewiduje, że w bieżącym roku PKB cała strefa euro odnotuje umiarkowany spadek PKB o 0,5%, przy jednoczesnym skurczeniu się dziewięciu gospodarek należących do strefy euro. Jednocześnie prognoza ta przewiduje, że od 2013 r. strefa euro powróci na ścieżkę wzrostu gospodarczego. W 2013 r. PKB całej strefy euro powinien wzrosnąć o ok. 1%, a w kolejnych latach powinien ustabilizować się na poziomie ok. 2%.
Piotr Ciżkowicz, Główny Ekonomista Ernst & Young: Podtrzymanie stabilnego wzrostu gospodarczego w całej strefie euro w najbliższych latach będzie jednym z najtrudniejszych wyzwań od ponad 40 lat. Ostatnie działania EBC zwiększające płynność na rynku międzybankowym (LTRO) co prawda, uspokoiły krótkookresowo nastroje na rynkach europejskich. Należy jednak pamiętać, że w długim okresie LTRO mogą zmniejszyć tempo ograniczania zadłużania z sektorze publicznym i prywatnym, co utrudni utrzymanie stabilnego wzrostu gospodarczego.
Na tle krajów strefy euro polska gospodarka dobrze radzi sobie z ogólnoświatowym spowolnieniem gospodarczym. W 2011 r. PKB Polski wzrósł o 4,4%. W bieżącym roku przewidujemy spowolnienie wzrostu gospodarczego w naszym kraju do ok. 2,8 – 3,0%. W latach 2013-215 polska gospodarka powinna się rozwijać w corocznym tempie ok. 3%. – dodaje Ciżkowicz.
Mark Otty, Partner Zarządzający Ernst & Young na Europę, Bliski Wschód, Indie i Afrykę: Mimo zawirowań gospodarczych, większość dużych przedsiębiorstw w Europie ma stosunkowo dobrą kondycję finansową. Gdy przedsiębiorcy uwierzą w powrót stabilności, to w ślad za tym pójdą inwestycje oraz pojawią się nowe miejsca pracy.
Konsolidacja fiskalna oraz brak kredytów - uciążliwe, ale niezbędne
Czynnikami, które mogą ograniczyć wzrost gospodarczy w strefie euro w roku 2012 będą niezbędna konsolidacja fiskalna oraz zaostrzenie warunków przyznawania kredytów. Są to konieczne działania, które zapewnią stabilny wzrost gospodarczy w kolejnych latach.
Piotr Ciżkowicz: Niezbędna konsolidacja fiskalna w krajach strefy euro może nieznacznie ograniczyć rozwój gospodarczy tego regionu w 2012 r. Należy jednak pamiętać, że są to działania konieczne, ponieważ stabilne finanse publiczne są niezbędnym warunkiem dla utrzymania wzrostu gospodarczego w kolejnych latach.
Wzrost bezrobocia skutkiem braku zaufania ze strony konsumentów i przedsiębiorstw
W odpowiedzi na zaostrzone warunki finansowania, wzrost wolnych mocy produkcyjnych oraz osłabienie popytu krajowego, przedsiębiorstwa najprawdopodobniej będą ograniczać wydatki na inwestycje. Według prognoz, w 2012 r. firmy hiszpańskie i włoskie zredukują swoje wydatki inwestycyjne o co najmniej 5%, natomiast we Francji i krajach Beneluksu inwestycje pozostaną na niezmienionym poziomie lub nieznacznie spadną. Wydatki inwestycyjne mogą znacząco wzrosnąć jedynie w Niemczech, w drugiej połowie 2012 roku.
Mimo łagodniejszej tegorocznej inflacji (przy założeniu braku dalszego wzrostu ceny ropy naftowej), należy się także spodziewać spadku wydatków konsumpcyjnych – choć w stopniu mniejszym niż oczekiwano – głównie z powodu niepewności co do kształtowania się czynników zewnętrznych oraz pogłębiających się fiskalnych działań oszczędnościowych. Z raportu Ernst & Young wynika, że wzrost wydatków konsumpcyjnych w strefie euro najprawdopodobniej będzie wartością ujemną (-0,7%). Konsumenci w Niemczech prawdopodobnie zwiększą swoje wydatki o około 1%, natomiast wydatki gospodarstw domowych we Francji pozostaną w dużym stopniu na tym samym poziomie.
Takie perspektywy kształtowania się inwestycji i wydatków konsumpcyjnych oznaczają zahamowanie powstawania nowych miejsc pracy w większości krajów strefy euro. Autorzy raportu zakładają, że oprócz Niemiec, w 2012 r. stopy bezrobocia wzrosną w całej strefie euro, osiągając najwyższy poziom (tj. 18,2 mln) na przełomie roku. Należy jednak zauważyć, że – zważywszy na stosunkowo mocną pozycję bilansową wielu europejskich przedsiębiorstw – powyższa tendencja może się zmienić.
Piotr Ciżkowicz: Prognozowany ujemny wzrost gospodarczy w strefie euro w 2012 r. nie pozostanie bez wpływu na polską gospodarkę. Odbije się on głównie na wynikach polskiego eksportu. Dodatkowo niepewna sytuacja gospodarcza w strefie euro może obniżyć tempo wzrostu wydatków inwestycyjnych polskich przedsiębiorstw. Dlatego prognozujemy spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w Polsce w 2012 r. w porównaniu do roku 2011.
Zaangażowanie EBC w poprawę sytuacji strefy euro
W 2012 r. Europejski Bank Centralny będzie nadal odgrywać kluczową rolę, udzielając gospodarce strefy euro ogromnego wsparcia. Autorzy raportu uważają, że w przypadku pogorszenia się koniunktury gospodarczej, działania te powinny obejmować dalsze obniżki stóp procentowych do 0,5% oraz zwiększenie wykupu obligacji rządowych w celu umożliwienia refinansowania zadłużenia przez kraje peryferyjne według stosunkowo niskiego oprocentowania. Powstrzymanie się od działania pociąga za sobą ryzyko wystąpienia szeregu niekontrolowanych przypadków niewywiązywania się ze spłaty zobowiązań finansowych w grupie słabszych państw, co może stanowić zagrożenie dla przyszłości Eurolandu.
Eksperci Ernst & Young optymistycznie uważają jednak, że środowisko polityków strefy euro poradzi sobie z tymi wyzwaniami i nie dopuści do trwałych negatywnych zmian strukturalnych. Jednak zważywszy na obecne skutki kryzysu, a także na charakteryzującą wiele krajów destabilizację finansów publicznych, ożywienie będzie następować w tempie znacznie wolniejszym niż w przypadku poprzednich recesji.
Ponadto skala obecnego kryzysu może uruchomić w całej strefie euro proces niezbędnych reform, które w innych okolicznościach być może przesunięte byłyby na kolejne lata. Konieczne zmiany strukturalne, pobudzające średnio i długookresowy wzrost gospodarczy, dzięki którym strefa euro mogłaby konkurować z rynkami wschodzącymi, w wielu przypadkach niepotrzebnie się opóźniają.
Piotr Ciżkowicz dodaje: Kraje strefy euro muszą wprowadzać zmiany strukturalne, które zapewnią stabilny wzrost gospodarczy wykraczający poza perspektywę najbliższych lat. Przywrócenie elastyczności na rynku pracy, podniesienie poziomu jakości funkcjonowania instytucji publicznych, podjęcie trudnych decyzji dotyczących opieki nad starzejącym się społeczeństwem oraz promowanie jednolitego rynku usług to inicjatywy, które w bardzo dużym stopniu przyczyniłyby się do poprawy perspektyw długookresowego wzrostu gospodarczego. Podejmując powyższe działania teraz, kraje strefy euro uczyniłyby także ogromny krok w kierunku złagodzenia bieżącego kryzysu i zapobiegłyby powstaniu kolejnego.
O raporcie „Prognoza Ernst & Young dla strefy Euro”
Prognozy i analizy przedstawione w raporcie Ernst & Young „Prognoza dla Strefy Euro” opierają się na modelu Europejskiego Banku Centralnego dla gospodarki w strefie euro. Model ten korzysta z najnowszych teorii ekonomii oraz technik ekonomicznych i prognozowania i jest wykorzystywany przez EBC do produkcji kwartalnej prognozy dla strefy euro.
Więcej informacji, archiwum poprzednich edycji raportu oraz kalendarium wydarzeń znajduje się na stronie:
http://www.ey.com/GL/en/Issues/Business-environment/EUROZONE
Link do strony artykułu: https://wirtualnemedia.pl./centrum-prasowe/artykul/perspektywa-ozywienia-w-eurolandzie